Warto wiedzieć

Informacje praktyczne, przepisy i zwyczaje panujące w Chorwacji.

Ważne dokumenty

Abyśmy mogli wjechać na terytorium Chorwacji musimy posiadać ważny dowód osobisty lub paszport (co najmniej 3 miesiące do upływu ważności) lub inny dokument ważny w umowach międzynarodowych. Wjazd i przebywanie na terenie Chorwacji bez ważnej wizy możliwy jest w przypadku obywateli polskich do 90 dni. Kierowcy muszą pamiętać o zabraniu prawa jazdy, ubezpieczenia OC oraz dowodu rejestracyjnego samochodu.

Informacje można uzyskać w placówkach dyplomatycznych i konsularnych Republiki Chorwacji za granicą lub w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Republiki Chorwacji (e-mail: stranci@mvpei.hr; www.mvpei.hr).

Środki transportu

Najwygodniejszym środkiem lokomocji w Chorwacji jest niezaprzeczalnie samochód. Oczywiście mażemy także skorzystać z transportu publicznego. Z uwagi na górzysty teren mało popularne są kursy pociągiem, który ogranicza możliwości dotarcia do celu oraz porusza się w wolnym tempie ze względu na spadki terenu. Linia kolejowa rozwinięta jest jedynie w Slavonii, rzadko odwiedzanym regionie. Zdecydowanie lepiej wypada na tym tle autobus, który charakteryzuje się częstymi kursami oraz znacznie większą szybkość przemieszczenia się.

Popularną formą podróżowania, zwłaszcza po wyspach, gdzie połączenia autobusowe są rzadkie, jest jazda autostopem Przy odrobinie szczęścia, autostopem można przejechać pół kraju bez przesiadki.

Turyści coraz częściej decydują się na połączenia lotnicze. Niektóre wyspy maja własne, małe lotniska. Międzynarodowe porty lotnicze to: Zagrzeb, Pula, Rijeka, Zadar i Osijek. Chorwackie linie lotnicze Croatia Airlines łączą bezpośrednio z takimi miastami, jak: Amsterdam, Bruksela, Frankfurt, Istambuł, Lizbona, Londyn, Monachium, Mostar, Paryż, Praga, Rzym, Sarajewo, Wiedeń, Tel Aviv, Zurych, a linie sezonowe dodatkowo łączą wybrzeże chorwackie z Austrią, Wielką Brytanią, Francją i Niemcami.

Atrakcyjną alternatywą dotarcia do Chorwacji, jak również poruszania się po jej terytorium, jest prom. Promy kursują na wyspy Cres, Losinj, Pag, Rab, Ugljan, Pasman, Dugi Otok, Iž, Solta, Brac, Hvar, Vis, Peljesac, Korcula, Lastovo i Mljet. Wzdłuż wybrzeża kursują duże promy na linii: Rijeka - Zadar - Split - Hvar - Korcula - Mljet - Dubrovnik.

Międzynarodowe linie autobusowe - telefon dla dzwoniących spoza Chorwacji +385 1 61 12 789, informacja dla dzwoniących z Chorwacji: 60 313 333.

Samochodem w Chorwacji

Udając się na urlop do Chorwacji samochodem musimy zabrać ze sobą: prawo jazdy, dowód rejestracyjny i dowód ubezpieczenia samochodu. Należy także pamiętać o apteczce, gaśnicy, trójkącie, linie holowniczej i kamizelce odblaskowej. W Chorwacji obowiązuje jazda z zapiętymi pasami oraz obowiązek prowadzenia pojazdów z włączonymi światłami mijania, z wyjątkiem pory dziennej przy dobrej widoczności w okresie letnim.

Ograniczenia prędkości w terenie zabudowanym wynoszą 50 km/h, poza terenem zabudowanym 90 km/h, na drogach ekspresowych i szybkiego ruchu 110 km/h, autostrady - ograniczenie do 130 km/h, samochody z przyczepami kempingowymi 80 km/h, pojazd holujących drugi pojazd do 40 km/h.

Chorwacja dysponuje rozbudowaną siecią autostrad, za niektóre z nich należy płacić. Płatne są również niektóre mosty i tunele. Sieć stacji benzynowych jest również dobrze rozbudowana. Stacje benzynowe są czynne codziennie od 7-19 lub 22, w sezonie letnim do 22. Dyżurne stacje czynne całą dobę. Ceny paliwa są zbliżone do cen w Polsce.

Drogi są często kręte i wąskie, dlatego należy uważać, szczególnie na mokrej nawierzchni. Autostrady łączą największe miasta, większość z nich jest płatna.

Przykładowe trasy dojazdu:

  1. Jakuszyce - Praga - Czeskie Budziejowice - Linz - Salzburg - Villach - Lublana - Postojna - Rijeka
  2. Cieszyn - Ołomuniec - Brno - Wiedeń - Graz - Maribor - Zagrzeb - Karlovac - Plitvice - Zadar
  3. Barwinek - Koszyce - Miszkolc - Budapeszt - Varazdin - Zagrzeb

Waluta

Dnia 12 lipca 2022 roku, Rada Unii Europejskiej zatwierdziła przyjęcie Chorwacji do strefy euro, a z dniem 1 stycznia 2023 roku oficjalnie euro stało się obowiązującym środkiem płatniczym w Chorwacji.

W Chorwacji uznawane są karty Visa, Mastercard, Amierican Express i Diners - w większości punktów usługowo-handlowych i bankomatach.

Obowiązującą walutą w Chorwacji jest: Euro.

Język

Z Chorwatami powinniśmy porozumieć się bez trudu, ponieważ język chorwacki należy do grupy języków słowiańskich. Wiele słów jest podobnych w brzmieniu i w znaczeniu do polskich. Oczywiście nie zawsze, dlatego trzeba uważać, gdyż podobnie brzmiące słowo może oznaczać coś zupełnie innego.

Podstawowe słowa i zwroty w języku chorwackim:

  • Dzień dobry - dobro jutro (rano) dobar dan ( w ciągu dnia)
  • do widzenia - dovidenja
  • dobry wieczór - dobra vecer
  • dobranoc - laku noć
  • proszę - molim
  • przepraszam - oprosite
  • jak się masz - kako si

Przepisy celne

Szczegółowe kontrole graniczne zdarzają się tutaj bardzo rzadko - niemniej jednak należy wiedzieć, jakie zasady obowiązują. Rzeczy osobiste, sprzęt turystyczny i sportowy, przedmioty nie mające charakteru handlowego nie podlegają opłatom celnym, jeśli ich wartość nie przekracza 300 kun. Produkty mleczne, mięsne i pochodzenia zwierzęcego podlegają na granicy przeglądowi weterynaryjnemu. Wino można wwozić w ilości do 5 l na osobę. Zwierzęta muszą posiadać świadectwo zdrowia (Międzynarodowa Książeczka Zdrowia). Wymagane szczepienie przeciwko wściekliźnie (dokonane nie wcześniej niż 15 dni i nie dawniej niż 12 miesięcy przed przekroczeniem granicy). Dodatkowo psy i koty musza posiadać mikrochip. Sprzęt techniczny i profesjonalny należy zgłosić na granicy.

Zwrot podatku dla cudzoziemców za towary zakupione na terenie Chorwacji (o wartości powyżej 500 kun) można uzyskać po zrealizowaniu potwierdzonego na granicy przy wyjeździe czeku podatkowego.

Strona internetowa Chorwackiego Urzędu Celnego: www.carina.hr

Zdrowie

Polscy turyści mogą korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej w chorwackich publicznych ośrodkach zdrowia i szpitalach ograniczonym zakresie - tylko w nagłej sytuacji (wypadek, zasłabnięcie). Jeśli chcemy skorzystać z bezpłatnej pomocy, musimy okazać dowód osobisty lub polski paszport oraz potwierdzić ubezpieczenie. Chorwacja nie uznaje Europejskich Kart Ubezpieczenia Zdrowotnego, wydawanych przez oddziały polskiego Narodowego Funduszu Zdrowia, ponieważ są one honorowane tylko na obszarze Unii Europejskiej. Dlatego warto przed wyjazdem na urlop ubezpieczyć się dodatkowo.

Weterynarz

W Chorwacji istnieje sieć klinik i przychodni weterynaryjnych. Informacje: www.veterinarstvo.hr

Klimat

W Chorwacji panuje klimat umiarkowany, jednak w sezonie zmienia się w śródziemnomorski, ciepły i łagodny. W części kontynentalnej kraju klimat jest podobny do panującego w Polsce. W rejonie Gorskiego Kotaru panuje klimat górski, charakteryzujący się większymi opadami. Zupełnie inaczej jest na wybrzeżu. Panuje tam klimat śródziemnomorski, a więc ciepły, ale i łagodny. W lecie średnia temperatura maksymalna wynosi ok. 30 stopni, minimalna ok. 20. W zimie temperatura rzadko spada poniżej 0, śniegu właściwie nie ma. Pogoda w lecie potrafi się zmieniać błyskawicznie, opady są zazwyczaj krótkie i obfite. Od maja do października nie zdarzają się duże różnice pogodowe, korzystny jest również fakt, iż nie ma dużej różnicy temperatury między porą dnia i nocy. Cechą charakterystyczną chorwackiego wybrzeża jest stosunkowo częste występowanie silnych wiatrów: bora i yugo. Bora jest wiatrem, który spływa z gór. Gdy wieje, powietrze jest rześkie, niebo czyste, a pogoda bezdeszczowa. Kiedy wieje yugo (południowy), powietrze jest bardzo wilgotne i gorące.

Kuchnia

Różnorodność specjałów jest tak wielka, iż nie sposób opisać wszystkiego. W tutejszej kuchni widoczne są wyraźne wpływy kulinarne sąsiadów. Na wzór północnych i wschodnich terenów Węgier używa się papryki i na ostro przyprawia posiłki. Wpływ kuchni zachodniej i środkowo - europejskiej wymieszał się z wpływami wschodnimi, szczególnie arabskimi i tureckimi dając strudel, struclę oraz strukli, specjalność kuchni północno-zachodniej Chorwacji. Sporo je się baraniny i ryb, zwłaszcza na wybrzeżu. Mniej popularna jest wieprzowina. A z napojów wino, wino i jeszcze raz wino? Poza tym napoje chłodzące, piwo, zadarski likier Maraschino, z mocniejszych alkoholi - rakija i wiele innych. Herbaty właściwie się tutaj nie pija.

W miejscowościach turystycznych znajdują się cukiernie (slasticarna, slasticarnica), prowadzone przez Albańczyków. Są to lokale właściwie tylko dla turystów, o dość specyficznym, kiczowatym wystroju. Obowiązkowym elementem slasticarni jest gablota z bardzo słodkimi ciastkami.

Świeże ryby, sery, wędliny, owoce morza, jak również makaron, gulasz - co tylko dusza zapragnie. Najbardziej znane potrawy i rarytasy to m.in.:

  • szynka wędzona - tzw. istryjski lub dalmatyński Prut
  • slawoński "kulen" - pikantna wędlina
  • owczy ser z wyspy Pag
  • istryjskie białe trufle
  • ostrygi ze słynnej miejscowości Mali Ston
  • kvarnerskie krewetki
  • jagnięcina, cielęcina...

i wiele innych, których smaków długo się nie zapomina...

Przydatne informacje

Jeśli chodzi o żywność i jej ceny - znaczne różnice występują jedynie w przypadku serów i wędlin.

Ciężko tutaj zdobyć czarną herbatę - więc jej miłośnicy powinni zaopatrzyć się zawczasu przed wyjazdem.

Warto zabrać akcesoria plażowe, szczególnie materace dmuchane, często kamieniste plaże mogą "odcisnąć" swój ślad na dłużej niż sobie tego życzymy ;)

Sklepy są czynne w godzinach 8:00 - 20:00 od poniedziałku do piątku, natomiast w soboty 8:00 - 14:00. W okresie letnim wiele sklepów jest czynnych także w niedziele.

Urzędy pocztowe są czynne w godzinach 7:00 - 19:00 od poniedziałku do piątku. W niektórych miejscowościach turystycznych poczty pełnią dyżury w soboty i niedziele.

Ważne adresy i telefony

AMBASADA POLSKI W CHORWACJI:

Krlezin Gvozd 3
10000 Zagrzeb
Tel. (385-1) 48-99-444
Fax (385-1) 483-45-77

Godziny urzędowania:
poniedziałek-piątek: 8:15-16:15

AMBASADA CHORWACJI W POLSCE:

ul. Ignacego Krasickiego 25
02-611 Warszawa
Tel. 48 22 844 23 93, 844 39 94
Fax 48 22 844 48 08, 844 22 70

PRZYDATNE TELEFONY:

  • Policja: 192
  • Straż pożarna: 193
  • Pogotowie: 194
  • Pomoc drogowa: 1987
  • Informacje ogólne: 18981
  • Nr kierunkowy do Chorwacji: 385
  • Informacja o lokalnych i międzymiastowych numerach telefonów: 11888
  • Prognoza pogody i sytuacja na drogach: 60 520 520